FORTUNE COOKIES: José Sottomayor, Maria Landgren Hilmersson, Clara Rojas, Yuqi Wang en Nasma Al-Shutfa & Nika Dundua

FORTUNE COOKIES
8 maart t/m 5 april
Opening: zaterdag 8 maart om 17:00
Met werken van: José Sottomayor, Maria Landgren Hilmersson, Clara Rojas, Yuqi Wang en Nasma Al-Shutfa & Nika Dundua.
‘Fortune Cookies’ reflecteert op leefruimte en de dingen daarin. Wat representeren deze eigenlijk? Welke manier van leven zit hierachter? ‘Fortune Cookies’ toont vijf verschillende expressies die verwijzen naar de existentiële kanten van het leven; ze zoeken naar en spreken van troost, hoop verlangen, lotsbestemming, herinneringen, een gevoel van thuis…

KUNSTENAARS
José Sottomayor 
Op het speelse en onverwachte grensvlak van eten, kunst en subversieve esthetiek creëert José Sottomayor sculpturale werken die glad, kleurrijk, doorschijnend en geleiachtig zijn. Deze creaties dagen de vluchtige aantrekkingskracht van consumptiegoederen uit en transformeren bekende materialen zoals glas, keramiek, plastic, rubber, was en snoep in boeiende stukken die de grenzen tussen bron, functie en effect doen vervagen. Kijkers worden uitgenodigd om momenten van ontzag, nieuwsgierigheid en vreugde te ervaren.
Candy Boxes 
José: “Als ik denk aan objecten in de ruimte en hun betekenis en relatie met mensen, denk ik aan de snoeptrommels uit mijn kindertijd. Mijn grootmoeders hadden ‘verborgen snoepjes’ op specifieke plekken in huis. Als kinderen konden we alleen met toestemming aan deze lekkernijen komen, vaak als beloning na een maaltijd of bij goed gedrag. Deze trommels namen verschillende vormen aan. Die van mijn overgrootmoeders was bijvoorbeeld een grote handtas met gigantische gummies in inpakpapier. Deze tas stond nooit op een vaste plek in de kamer. Op een hoge plank, buiten bereik, waren deze snoeppotten voorwerpen van mysterie en verlangen. Het waren magische, verborgen schatten die de inhoud beschermden tegen de grijpgrage vingers van kinderen. Maar ook volwassenen vonden dit fascinerende objecten. Er zat een bijzondere aura omheen. Een handtas gevuld met snoep, werd een hulpmiddel om de interactie tussen volwassenen en kinderen te bevorderen. Het symboliseerde een gedeelde liefde voor zoetheid en de machtsdynamiek van toestemming en beloning.”  Deze herinneringen en verhalen inspireerden José voor zijn nieuwe werken in SIGN. Elke snoepdoos zal een ander soort interactie oproepen, geïnspireerd door de verschillende manieren waarop José deze objecten in zijn kindertijd heeft ervaren.
Grandma’s Purse – Deze tas laat eetbare snoepjes van binnenuit los, waardoor kijkers de lekkernijen kunnen proeven en opeten. Het delen van snoep is een toegankelijk en gemeenschappelijk aspect.
Gummy Box – Dit object bevat een eetbare gel met een verwarrende consistentie, waardoor het onduidelijk is of deze kan worden aangeraakt of gegeten. Dit creëert een ervaring van aarzeling en onzekerheid, zoals de spanning van toestemming vragen uit je kindertijd.
Big Candy Jar – Deze kruik wordt op een onbereikbare locatie geplaatst en bevat oneetbare snoepjes. Kijkers kunnen zich alleen maar de smaak voorstellen, die frustratie oproept en het verlangen om toegang te hebben tot de inhoud en te kunnen proeven wat erin zit.
José Sottomayor is afgestudeerd in 2024 aan de Dirty Art Department, Sandberg Instituut, Amsterdam.

Clara Rojas 
Clara Rojas is afkomstig uit Zuid-Spanje. Haar recente werken gaan over gefragmenteerde herinneringen en trauma. In installaties, objecten, video’s en kleding herinnert Clara zich verhalen uit haar kindertijd en vertaalt deze naar iets nieuws, naar een manier om met de toekomst van onze wereld en de nieuwe generaties te communiceren. Niets is definitief geschreven. Fysieke ruimtes die cultureel onopgemerkt blijven vanwege het dagelijks leven dat daarin plaatsvindt vormen de basis van haar werk. Er zijn geen grenzen tussen abstractie en figuratie, tussen het portret van de kindertijd of het stilleven. Het is een oefening in introspectie, vanuit haar meest primaire deel: het voorouderlijke en collectieve verleden.
Magische 8-bal 
Clara’s nieuwe werk in SIGN is geïnspireerd op het concept van de magische 8-bal, een object vol mysterie en symboliek dat de beslissingen, reacties en dilemma’s weerspiegelt waarmee we in ons dagelijks leven worden geconfronteerd. Deze 8-bal installatie verbeeldt ons innerlijk, onze relatie met toeval, onzekerheid en het verlangen om antwoorden te verkrijgen via een alledaags en tegelijkertijd magisch object.
Centraal staat een gigantische magische 8-bal gemaakt van textiel, die ook aangeraakt kan worden. De extreme verhoudingen zorgen voor een gevoel van onderdompeling in een ruimte die speelt met schaal en proporties. Dit opent een dialoog met de kijker over hoe objecten, hoe gebruikelijk ze ook zijn, voertuigen worden van reflectie op ons bestaan en hoe hun aanwezigheid de perceptie van onze omgeving kan veranderen. Een 3D-video toont door middel van visuele effecten en animaties verschillende reacties die de 8-bal zou kunnen geven als een orakel, waardoor een cyclus ontstaat die de kijker uitnodigt tot een subjectieve interpretatie.
Clara Rojas is in 2024 afgestudeerd aan de Large Glass Department, Gerrit Rietveld, Amsterdam. 

Yuqi Wang 
De werken van Yuqi Wang beantwoorden of stellen nieuwe vragen over het erbij horen. Dit in het licht van migratie en hybridisatie, waar beeld en materiaal wordt gebruikt gerelateerd aan identiteit, herinnering en een bredere culturele context. Het samenspel tussen beeld en materiaal staat centraal in zijn manier van werken. Yuqi doet ingrepen in de beeldtaal, waarbij doelbewust de scheiding tussen hoe het eruit ziet (wat zichtbaar is) en materialiteit vervaagt. Intussen bepaalt beeldspraak de manier waarop hij met materiaal omgaat, waarbij hij voortdurend op zoek gaat naar een intrinsieke verbinding tussen de fysieke vorm van materiaal en zijn potentie als symbolische drager. Beeldspraak en materiaal strijden met elkaar en stellen zich tegelijkertijd open voor elkaar in zijn artistieke proces, resulterend in projecten met hybride vormen tussen schilderkunst, fotografie, installatie en performance.
Bagua-spiegel 
Yuqi’s nieuwe werk neemt de vorm van de Chinese Bagua-spiegel als basisstructuur en transformeert deze tot een sculptuur gemaakt uit een combinatie van materialen verzameld uit Nederland (aarde en kerstbal) en China (haar en spiegel). De Bagua-spiegel is een achthoekige spiegel die vaak wordt aangetroffen in Chinese huishoudens, waar hij dient als een beschermende talisman waarvan wordt aangenomen dat hij negatieve energie afbuigt. Afkomstig uit de Yi Jing (Het Boek der Veranderingen), een oud Chinees waarzeggerij handboek, verwijst ‘Bagua’ naar het patroon rond de centrale spiegel. Dit patroon bestaat uit symbolen die de aard van de werkelijkheid illustreren als een balans van tegengestelde krachten (Yin en Yang) die elkaar versterken. De metafysische en voorspellende kwaliteiten ervan vertegenwoordigen een alternatieve kijk op het leven, die contrasteert met de kijk die gevormd wordt door de wetenschap en het kapitalisme. De centrale structuur is omgeven door een Bagua-patroon gemaakt uit aarde, dat wordt omringd door een collage van afbeeldingen die urgente kwesties in Nederland aanpakken, zoals de opkomst van extreemrechts, het steeds strengere immigratiebeleid, woningtekorten en bezuinigingen op de culturele sector. Deze kwesties hebben een aanzienlijke impact op het voortbestaan van niet-Europese kunstenaars die leven in Nederland, waardoor er grote onzekerheid ontstaat over hun toekomst. Het beeldhouwwerk, dat lijkt op de Bagua-spiegel, dient als een grote beschermende schaal die deze verontrustende realiteit omhult. Haar is opgenomen als aanvullend materiaal, verwijzend naar een Chinese ‘slang’ uitdrukking die haaruitval op humoristische wijze koppelt aan de ondraaglijke stress van het dagelijks leven.
Yuqi Wang is in 2023 afgestudeerd van de master Painting aan het Frank Mohr Instituut, Groningen.

Maria Landgren Hilmersson 
In de onhoorbare geluiden en de willekeurige, over het hoofd geziene melodieën die ons omringen, vindt Maria Landgren Hilmersson de basis van haar artistieke praktijk. Diepvriezers als orgels, klikkend speelgoed, fluitende treinen, zoemende fietsen, gesprekken van voorbijgangers, regen, onweersbuien, pratende papegaaien, krakend hout, tikkende klokken en bekraste cd’s zijn voorbeelden van geluiden die ze in haar werken heeft gebruikt. Binnen het oneindige geluidslandschap dat ons omhult, genereren we voortdurend bewegende geluiden. Elk geluid, elke toon en elk geluid draagt zijn omgeving met zich mee en weerspiegelt zijn omgeving, geschiedenis en cultuur. Maria’s werken dienen als hulpmiddelen om de relatie tussen herinnering, transformatie en vertaling te onderzoeken. Haar praktijk beweegt zich binnen op geluid gebaseerde kunst en performance, video, tekst en
sculpturale installatie. Elk stuk wordt een weerspiegeling van auditieve verkenning, een verzameling fragmenten uit herinneringen en opnieuw vertelde verhalen. Ze is gefascineerd door het grensgebied tussen compositie en improvisatie, tussen de opgenomen en live-evenementen – een element dat vaak in haar werken doordringt. Menselijke stemmen, mechanische en niet-menselijke geluiden, en het snijvlak van technologie en akoestiek zijn terugkerende thema’s. Maria probeert de verwachtingen van de kijker te prikkelen over hoe een object zou kunnen klinken, alsof elk object zijn eigen stem heeft en op zijn unieke manier tot ons spreekt.
Dörröga (deuren)
Maria: “In SIGN maak ik een site-responsieve installatie die geluid, tekst en schaduwspel projecties combineert om het concept van deuren te verkennen – zowel fysieke structuren als symbolische drempels. Deuren zijn een scheiding van iets, ze definiëren wat binnen en buiten is. Ze beschermen en ontmaskeren, nodigen uit en sluiten uit, en dienen zowel als bewakers als barrières. Details als sleutelgaten, sleutelplaten en scharnieren geven een bijna forensische blik op de mechanica van deuren. Ik ben begonnen met het schrijven van deurgedichten – korte verhalen die reflecteren op verschillende aspecten van deuren. Deze gedichten gaan over thema’s als een inbreker die de kat van de buren blijkt te zijn, het kraken van oude deuren, het op- en afsluiten, de angst om deuren te openen voor vreemden, mijn appartement in Stockholm en deuren in horrorfilms. Deze teksten zullen dienen als de conceptuele en sonische basis voor mijn installatie.
“Dit werk speelt met de spanning tussen binnen- en buitenruimtes: het verlangen om verbinding te maken, de angst voor isolatie en het comfort van het terugtrekken. Het nodigt het publiek uit om na te denken over de aan- en afwezigheid, het gevoel van kloof tussen binnen en buiten en wanneer we ervoor kiezen om het onbekende binnen te gaan of de plek om je gedachten te laten rusten.”
Maria Landgren Hilmersson is in 2024 afgestudeerd van de master Fine Art, Sandberg Instituut, Amsterdam.

Nasma Al-Shutfa & Nika Dundua 
Nasma Al-Shutfa en Nika Dundua zijn respectievelijk afkomstig uit Jemen en Rusland en kennen een migratieachtergrond. De praktijk van Nasma Al-Shutfa is een verkenning van het kruispunt tussen fysieke ruimte en emotionele ervaring, een poging om de vaak onzichtbare strijd van degenen die veiligheid zoeken en verlangen naar een nieuw begin tastbaar te maken. Nika Dundua heeft een scenografische benadering en spreekt van ‘the space as an active participant’, de ruimte als actieve deelnemer.
"How to design a border"
Nasma en Nika: “Binnen ons project willen we het concept van grenzen verkennen als zowel een politiek als een fysiek fenomeen: lijnen die de ruimte in twee afzonderlijke zones verdelen en soms beweging daartussen veroorzaken. Grenzen zijn niet alleen fysieke markeringen; het zijn sociaal en politiek geconstrueerde systemen van insluiting en uitsluiting. Ze reguleren de mobiliteit, definiëren nationale identiteiten en versterken machtsstructuren die sommigen bevoordelen en anderen marginaliseren. Wie mag verhuizen en wie beperkt wordt, wordt bepaald door nationaliteit, ras en economische status, waardoor mobiliteit een voorrecht wordt in plaats van een recht. Als ruimtelijke beoefenaars zijn we vooral geïnteresseerd in de materialiteit van grenzen – kunstmatige lijnen die aan landschappen worden opgelegd om de illusie van scheiding te versterken. Deze verdeeldheid, hoewel vaak willekeurig, raakt diep verankerd in geopolitieke verhalen, die door machtssystemen als betaalmiddel worden gebruikt om land, hulpbronnen en mensen te controleren. Door de materiële aanwezigheid van grenzen en de verhalen die eromheen zijn opgebouwd te onderzoeken, onderzoekt dit project hoe een grens wordt ontworpen – zowel als een fysieke constructie als als een systeem van insluiting en uitsluiting. Door ons bezig te houden met de fysieke ruimte willen we de ervaring van een grens vertalen naar een plek waar deze niet thuishoort: de projectruimte van SIGN.
Wat betekent het om een rand te ontwerpen? Is het een fysieke handeling – een muur bouwen, een grens trekken – of gaat het om het vormgeven van de omstandigheden die bepalen wie binnen mag en wie buiten wordt gehouden? In hoeverre is dit proces inherent vijandig? Met deze installatie willen we de omstandigheden verkennen waarin grenzen ontstaan, en de menselijke ervaring van het overschrijden ervan. We zijn vooral geïnteresseerd in ruimtes waar beweging sterk gereguleerd is – waar oversteken mogelijk is, maar toch voor sommigen een voorrecht blijft, terwijl het voor anderen beperkt is. Onze aanpak combineert het vertellen van documentaires met ruimtelijke experimenten, scenografie en een video-installatie met meerdere kanalen, waardoor een meeslepende omgeving ontstaat die het publiek uitnodigt om zich bezig te houden met en na te denken over de complexiteit van grenzen, niet als abstracte concepten, maar als geleefde realiteit.”
Nasma Al-Shutfa en Nika Dundua zijn in 2024 afgestudeerd van de Master Interior Architecture, KABK, Den Haag.